این روزها زندگی در شهرهای کوچک و بزرگ جهان، مشکلات بسیاری را به همراه دارد. یکی از آن مشکلات، دست و پنجه نرم کردن با آلودگی‌های صوتی و همچنین هزینه‌های روزافزون مصرف انرژی است. همین امر سبب گسترش استفاده از پنجره‌های دوجداره در جهان شده است؛ زیرا نصب پنجره دوجداره می‌تواند نقش بسزایی در کاهش آلودگی‌های صوتی و هزینه‌های ناشی از مصرف انرژی ایفا کند. همین موضوع بهانه بسیار خوبی برای کسب اطلاعات همه چیز درباره تولید پنجره دوجداره است.
پیشینه پنجره‌های دوجداره
گفته می‌شود ساخت پنجره دوجداره برای نخستین بار به اسکاتلند بازمی‌گردد. هوا در ارتفاعات اسکاتلند در درازای فصل زمستان، تا حد غیر قابل تحملی سرد می‌شود؛ ازاین‌رو، حدوداً در سال 1870 میلادی، مردم این سرزمین روش ساخت پنجره‌های دوجداره را کشف می‌کنند. آنها در می‌یابند که اگر یک شیشه اضافی را به همراه یک لایه ورق به پنجره خود بچسبانند، می‌توانند خانه خود را گرم‌تر نگه دارند. بااین‌حال شکل امروزی پنجره‌های دوجداره در سال 1930 میلادی در ایالات متحده آمریکا اختراع شد.
پنجره‌های دوجداره چگونه کار می‌کنند؟
پیش از اینکه به نحوه ساخت پنجره‌های دوجداره بپردازیم، بد نیست بدانیم که اصولاً این پنجره‌ها چگونه کار می‌کنند و موجب کاهش مصرف انرژی در کنار کاهش آلودگی‌های صوتی در خانه می‌شوند؟ پنجره‌های معمولی یا یک جداره با استفاده از شیشه‌هایی تک‌لایه ساخته می‌شوند که به‌سادگی صدا و گرما را از خود عبور می‌دهند.
همین هم سبب می‌شود تا برای نمونه، در فصل زمستان، گرمای خانه به بیرون از محیط منزل منتقل شود و در نتیجه، مصرف انرژی برای گرمایش خانه افزایش بیابد. اما نصب پنجره‌های دوجداره از این رویداد پیشگیری می‌کند.
پنجره‌های دوجداره در واقع از دو لایه شیشه ساخته شده‌اند که بین آنها لایه‌ای عایق قرار گرفته است. این لایه میانی، جلوی انتقال صدا و گرما از درون خانه به بیرون و بالعکس را می‌گیرد. بدیهی است که در تولید پنجره دوجداره نیز از موارد دیگری چون یراق‌آلات پنجره دوجداره و … استفاده می‌شود. درباره ساخت این نوع از پنجره‌ها و انواع آنها جزئیات بسیار بیشتری را نیز می‌توان گفت که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
استفاده از پنجره دوجداره، راهی برای کاهش مصرف انرژی
تعویض پنجره قدیمی با دوجداره
پنجره‌های دوجداره مانند پنجره‌های معمولی به خدمات گوناگونی نیاز دارند. از آن جمله می‌توان به نصب پنجره دوجداره، رگلاژ پنجره دوجداره و تعمیر پنجره دوجداره اشاره کرد. اما همان‌طور که گفته شد، اینها از خدماتی هستند که برای همه پنجره‌ها لازم‌اند و ازاین‌رو، هزینه‌های مشابهی دارند.
بااین‌همه قیمت پنجره دوجداره به دلیل شیوه ویژه تولیدش کمی بیشتر از پنجره‌های دیگر است. اما در درازمدت باتوجه‌به کاهش هزینه‌های ناشی از مصرف انرژی، می‌توان گفت حتی از نظر مالی نیز نصب این نوع پنجره‌ها نه‌تنها زیانی ندارد، بلکه کاملاً سودآور است. پس تعویض پنجره دوجداره با قدیمی برای تمامی منازل، حتی محل کار و … توصیه می‌شود.
نصب پنجره‌های دوجداره در خانه
انواع گوناگون پنجره‌های دوجداره
برای تولید پنجره دوجداره می‌توان از انواع گوناگونی از شیشه‌ها استفاده کرد. پنجره‌های دوجداره را بر همین اساس می‌توان به پنج نوع دسته‌بندی کرد که در زیر به آنها می‌پردازیم. در تولید هر یک از انواع پنجره‌های دوجداره از بعضی مواد و یا شیوه‌های متفاوت استفاده می‌شود.
شیشه low E
آنچه این نوع از شیشه‌ها را نسبت به شیشه‌های دیگر متمایز می‌کند، لایه فلزی نازکی است که روی یک طرف از شیشه کشیده می‌شود. این لایه فلزی باعث کاهش انتقال گرما و نتیجتاً کاهش مصرف انرژی در خانه می‌شود. گفتنی است که نام این شیشه شکل مخفف شده واژه «low emissivity» به معنای «کم انتشار» است.
شیشه لمینت
پنجره‌های دوجداره به دلیل دولایه بودن، نسبت به پنجره‌های یک جداره از امنیت بیشتری برخوردارند. این به‌طورکلی، یکی دیگر از برتری‌های همه پنجره‌های دوجداره به شمار می‌رود. بااین‌همه، پنجره‌های لمینت حتی نسبت به دیگر انواع پنجره‌های دوجداره ایمن‌تر نیز هستند. این نوع از شیشه‌ها هنگام شکسته شدن به‌جای آنکه به قطعات بی‌شمار کوچکی تبدیل شوند، در مقابل پخش شدن مقاومت نشان می‌دهد و خود را نگه می‌دارد.
شیشه سفت شده
همان‌طور که گفته شد، یکی دیگر از دلایلی که باعث توصیه کارشناسان به تعویض پنجره قدیمی با دوجداره می‌شود، ایمن‌تر بودن این نوع از پنجره‌ها است. حال‌آنکه یکی دیگر از ایمن‌ترین انواع پنجره‌های دوجداره، پنجره‌های سفت شده هستند. این نوع از شیشه‌ها در اثر حرارت به‌خوبی سفت می‌شوند. همین نیز باعث می‌شود که این شیشه در هنگام شکسته شدن، به‌جای آنکه به قطعاتی برنده تبدیل شده و در محیط پخش شود، به شکل قطعات بسیار ریز فروبریزد.
شیشه شناور
این نوع از شیشه‌های دوجداره، زمانی که در حالت مذاب قرار دارند، بر روی یک لایه از فلز مذاب شناور می‌شوند. امروزه، اکثرا تولید پنجره دوجداره به همین شیوه انجام می‌گیرد.
مراحل ساخت شیشه دوجداره
برای آنکه یک شیشه دوجداره ساخته شود، نیاز به گذر از پنج مرحله وجود دارد. یک پنجره باکیفیت بی‌شک ثمره انجام شدن هر چه درست‌تر و دقیق‌تر این مراحل است که در ادامه به شرح مختصر و کلی آن می‌پردازیم. البته این مراحل تنها مربوط به ساخت شیشه پنجره هستند.
مرحله اول، برش شیشه
برای پشت سر گذاشتن این مرحله باید دو ورقه شیشه به طور کاملاً هم‌اندازه برش بخورند. برش شیشه باید با دقت و ظرافت بسیاری انجام شود. هرگونه خطا می‌تواند در انجام مراحل بعدی مشکل‌آفرین باشد.
مرحله دوم، حذف لبه‌های شیشه
پس از اینکه شیشه‌ها به طور دقیق و کامل برش زده شدند، نوبت به مرحله دوم می‌رسد. در این مرحله، لبه‌های دور شیشه زدوده می‌شوند. این مرحله اگرچه می‌تواند بسیار زمانگیر باشد، اما برای تولید پنجره دوجداره لازم است.
مرحله سوم، شستشوی شیشه
شیشه در مرحله سوم باید به‌دقت شسته شود. این کار برای حصول اطمینان از عدم آلودگی و نیز عدم وجود مواد اضافی بر روی شیشه انجام می‌گیرد. وقتی عمل شستشو انجام شد، واحد بازرسی به بررسی کیفیت شستشو در این مرحله می‌پردازد تا در صورت تطابق آن با استانداردها، ساخت پنجره وارد مرحله بعدی شود.
مرحله چهارم، مونتاژ اسپیسر
پس از شستشوی شیشه، دو شیشه به‌وسیله یک میله اسپیسر به یکدیگر متصل می‌شوند. میله اسپیسر ابزاری برای ترکیب دو شیشه پنجره با یکدیگر هستند.
مرحله پنجم، پرکردن گاز
در مرحله پنجم که آخرین مرحله به شمار می‌رود، بین دو لایه شیشه با گازی چون کریپتون یا آرگون پر می‌شود.
مراحل ساخت پنجره دوجداره
یراق‌آلات پنجره دوجداره
در بخش قبل به چگونگی ساخت شیشه دوجداره پرداختیم. حال‌آنکه یکی دیگر از اجزای مهم برای تولید پنجره دوجداره قاب و یراق‌آلاتی است که باید در ساخت پنجره مورداستفاده قرار گیرند. قاب‌ها و یراق‌آلات مانند دستگیره، درزگیرها و … می‌توانند از جنس مواد مختلفی باشند. قاب‌های چوبی و فلزی مختلفی در بازار وجود دارند. انتخاب آنکه از چه نوع قابی استفاده شود، می‌تواند بسته به معیار شما متفاوت باشد.
اگر به دنبال گزینه‌ای ارزان هستید، قاب آلومینیومی می‌تواند گزینه خوبی باشد. قاب‌های آلومینیومی معمولاً سبک‌اند و ماندگاری بسیار خوبی نیز دارند؛ به همین چرایی است که این گزینه موردتوجه بسیارانی قرار می‌گیرد. بااین‌حال مواد بهتری نیز وجود دارند که می‌توانند در ساخت قاب به کار روند و ویژگی‌های مثبت بیشتر و بهتری داشته باشند.
شکی وجود ندارد که بهترین نوع قابی که می‌توان در تولید پنجره دوجداره از آن استفاده کرد، قاب‌های یوپی‌وی‌سی (UPVC) هستند. یوپی‌وی‌سی یک عایق یا نارسانای بسیار خوب است که جلوی انتقال آلودگی‌های صوتی و همچنین گرما را می‌گیرد. این قاب‌ها نسبت به دیگر انواع قاب، کمتر خراب شده و از همین رو، کمتر نیز نیاز به تعمیر یا تعویض پیدا می‌کنند. برای انتخاب یوپی‌وی‌سی دلایل مختلفی وجود دارد که در زیر به بعضی از آنها اشاره خواهیم کرد.
- سازگاری با طبیعت
- کیفیت بسیار بالا
- امکان استفاده از محفظه‌های سه‌گانه برای پروفیل پنجره دوجداره
- استحکام بسیار خوب
- عدم انتقال پرتوهای ماورا بنفش
گفتنی است که برای ساخت یک پنجره دوجداره خوب، نیاز به استفاده از درزگیرهای کارآمد نیز وجود دارد. در چنین درزگیرهایی باید از مواد مناسبی چون چسب سیلیکون و ماستیک استفاده کرد.
قاب یوپی‌وی‌سی برای پنجره‌های دوجداره
تعمیر پنجره دوجداره
پس از استفاده درازمدت از پنجره‌های دوجداره، ممکن است بعضی اجزاء این پنجره در اثر عوامل گوناگونی آسیب ببینند. در صورت وقوع چنین آسیب‌هایی بهتر است سریعاً توسط سرویس‌کاری مناسب تعمیر شوند تا جلوی ورود آلودگی‌های صوتی و یا اتلاف انرژی گرفته شود.
آمار جهانی درباره پنجره‌های دوجداره
در جهان امروز، توجه به روش‌هایی برای مصرف بهینه انرژی و کاهش آلودگی‌های صوتی بیشتر شده است. همین امر، علت اصل استفاده روزافزون از پنجره‌های دوجداره است. گفته می‌شود به‌زودی بازار شیشه دوجداره در جهان به ارزش بیش از 34 میلیارد دلار دست خواهد یافت و این آمار ظرف هفت سال آینده افزایش خواهد داشت.
بی‌شک با افزایش تقاضا، صنعت تولید پنجره دوجداره مانند صنعت تولید توری پلیسه رونق بیشتری خواهد یافت. در حال حاضر کشورهای اروپایی بخش عمده‌ای از بازار پنجره‌های دوجداره را در دست دارند. علت این امر نیز نیاز به جلوگیری از افزایش مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه‌ای است. البته این عوامل نه‌تنها اروپا، بلکه در سراسر جهان در حال گسترش هستند.
آمار استفاده از پنجره‌های دوجداره در جهان
قیمت پنجره دوجداره
همان‌طور که گفته شد، هزینه این پنجره‌ها هرچند بیشتر از پنجره‌های معمولی باشد، اما در درازمدت به کاهش هزینه مصرف انرژی خواهند انجامید. پس اگرچه قیمت این پنجره‌ها متناسب با نوع و کیفیتشان متغیر است، اما درهرصورت، نهایتاً ضرری متوجه خریداران نمی‌کنند.
جمع‌بندی
در این مقاله، نخست به بررسی ماهیت و پیشینه پنجره‌های دوجداره پرداختیم. سپس درباره انواع مختلف آنها و نحوه تولید پنجره دوجداره سخن گفتیم. در پایان نیز به علت رونق این صنعت در جهان پی بردیم. روی‌هم‌رفته باتوجه‌به محتوای این مقاله، می‌توان چنین گفت که گسترش استفاده از پنجره‌های دوجداره می‌تواند هم در خدمت کاهش هزینه‌های انسان امروزی و هم کاهش آسیب به محیط‌زیست باشد. پس امید است با جایگزینی این نوع از پنجره‌ها به‌جای پنجره‌های قدیمی، شاهد دنیای بهتری برای خود و دیگران باشیم.
بدون دیدگاه